Περαιτέρω πιέσεις προς την Αθήνα προδικάζονται μέσω «εντατικοποίησης» των προσπαθειών της Ουάσιγκτον, για την επίλυση των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο, γιατί -όπως εξηγείται σε ημιεπίσημη αμερικανική έκθεση- κινδυνεύουν από ανεπιθύμητες περιπλοκές τα ευρύτερα αμερικανο-ΝΑΤΟϊκά γεωπολιτικά συμφέροντα.Οι σχετικές υποδείξεις γίνονται σε έκθεση της χρηματοδοτούμενης από το αμερικανικό Πεντάγωνο εταιρείας RAND, στην οποία επισημαίνεται η αυξημένη στρατηγική σημασία της Τουρκίας για τα αμερικανικά συμφέροντα - στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή, στον Καύκασο / Κεντρική Ασία και Περσικό- κι αποφαίνεται πως σε όλες αυτές τις περιοχές «η συνεργασία της Τουρκίας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της αμερικανικής πολιτικής».
«Σε μια περίοδο που το ΝΑΤΟ αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στη συνοχή του και στην αποστολή του στο Αφγανιστάν και στον μετα-σοβιετικό χώρο, το τελευταίο πράγμα που χρειάζονται οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια διχάζουσα κρίση στο Αιγαίο», αναφέρεται στην έκθεση της RAND που κατ' ουσίαν αναζητεί τρόπους βελτίωσης των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων.
Πίεση για Αγκυρα
Εξ αντικειμένου αυτό σημαίνει πως η Ουάσιγκτον θα πρέπει να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Αγκυρας στα ζητήματα του ενδιαφέροντός της προκειμένου να διασφαλίσει την τουρκική συνεργασία, και αυτό είναι διάχυτο στην έκθεση της RAND, η οποία μιλάει και για «παρασκηνιακή» και όχι δημόσια πίεση στην Ευρώπη για να δεχθεί τη γείτονα στους κόλπους της.
Γίνεται, συνεπώς, αντιληπτό πως η προτεινόμενη αυξημένη παρέμβαση της Ουάσιγκτον και στο Αιγαίο θα περνά πρωτίστως μέσα από την ικανοποίηση των τουρκικών συμφερόντων και οι πιέσεις θα κατευθύνονται προς Αθήνα.
Η γενόμενη, δε, συνάρτηση επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο με τα αμερικανο-ΝΑΤΟϊκά συμφέροντα παραπέμπει εμμέσως πλην σαφώς σε υπό ΝΑΤΟϊκό μανδύα εξεύρεση λύσης στο Αιγαίο, κάτι που, κατά πληροφορίες της «Ε», έχει μετ' επιτάσεως εισηγηθεί η αμερικανο-ΝΑΤΟϊκή πολιτική ηγεσία στην Αθήνα.
Οπως λέγεται εγκύρως, κατά την παρουσία του στην Αθήνα τον Νοέμβριο, για την τακτική συνάντηση της Υψηλού Επιπέδου Συμβουλευτικής Επιτροπής (HLCC) ο Αμερικανός υφυπουργός Αμυνας Βερσμπάου «χειρίστηκε» τα ελληνοτουρκικά στο Αιγαίο ως «διμερή ζητήματα» και πρότεινε ΝΑΤΟϊκή λύση.
Κατά τον κ. Βερσμπάου, θα ήταν επιθυμητό για το «καλό της Συμμαχίας» να βρεθεί διευθέτηση ΝΑΤΟϊκή που να ελαχιστοποιεί τα προβλήματα, ώστε να υπάρχει εύρυθμη λειτουργία του ΝΑΤΟ, και με αυτό το σκεπτικό οι ασκήσεις στο Αιγαίο να μπουν κάτω από ΝΑΤΟϊκό μανδύα.
Κάτι, τέτοιο, βέβαια, όπως λέγεται εγκύρως, θα έθετε την επίλυση των διαφορών στο Αιγαίο κάτω από ΝΑΤΟϊκή κάλυψη κι έτσι, θα ανέθετε στη Συμμαχία ντε φάκτο ρόλο μεσολαβητή.
Οπως σημειώνεται από ενημερωμένο παράγοντα, οι Αμερικανοί που προσεγγίζουν τις διαφορές στο Αιγαίο με τις βολικά απλοποιημένες υποδείξεις του στιλ «βρείτε τα», φέρεται να εξεπλάγησαν όταν άκουσαν στην Αθήνα πως τα ζητήματα αυτά, αν και εκ του ασφαλούς χαρακτηρίζονται ελληνοτουρκικά, δεν είναι διμερή γιατί οι κρατικές υποστάσεις Ελλάδας και Τουρκίας διέπονται από συνθήκες που έχουν συνομολογηθεί και λειτουργούν erga omnes (έναντι πάντων) κι έχουν καθολική ισχύ και όχι διμερή.
Συνεπώς, δεν είναι αποδεκτή η κατά την αμερικανική αντίληψη διμερής διευθέτηση, γιατί αυτό (σ.σ. όπως γίνεται εμφανές και με το πνεύμα της έκθεσης της RAND) εκ των πραγμάτων θα σήμαινε υποχωρήσεις για την Ελλάδα και πολύ περισσότερο διευθετήσεις ΝΑΤΟϊκές προς όφελος πρωτίστως των αμερικανικών και ΝΑΤΟϊκών συμφερόντων.
Ας σημειωθεί πως, σύμφωνα με άλλες πληροφορίες της «Ε», στην ίδια λογική φέρεται να 'χει κινηθεί και σε συνεννόηση με την Ουάσιγκτον ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Ράσμουσεν, ο οποίος εν χορώ με τους Αμερικανούς (Βερσμπάου) υπαινίσσονται και υποδεικνύουν έναν «οδικό χάρτη» («road map») στα ελληνοτουρκικά ζητήματα του Αιγαίου.
Εξάλλου, στην αμερικανική έκθεση αναφέρεται πως «παρά το γεγονός ότι οι τουρκοελληνικές σχέσεις έχουν σημαντικά βελτιωθεί από το 1999, οι διαφορές στο Αιγαίο εξακολουθούν να καταστρέφουν τις διμερείς σχέσεις κι αποτελούν απειλή για τη σταθερότητα στην Αν. Μεσόγειο».
Κίνδυνος εμπλοκής
«Μέχρις ότου οι διαφορές αυτές επιλυθούν, υπάρχει κίνδυνος πως κάποιο επεισόδιο (όπως το 2006) θα μπορούσε να κλιμακωθεί εκτός ελέγχου και να οδηγήσει σε σύγκρουση, όπως σχεδόν συνέβη για τις βραχονησίδες Ιμια/Καρντάκ τον Φεβρουάριο του '96», σημειώνεται.
Μέσα σ' αυτό το κλίμα «οι Ην. Πολιτείες θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους να κάνουν την Ελλάδα και την Τουρκία να επιλύσουν τις διαφορές τους στο Αιγαίο», λέγεται από τη RAND και σημειώνεται πως ο αριθμός των παραβιάσεων και επεισοδίων έχει αυξηθεί σε επικίνδυνο βαθμό τα τελευταία χρόνια (σ.σ. παρέχονται στοιχεία αναχαιτίσεων τουρκικών αεροσκαφών που ανέρχονται σε 161 φορές το πρώτο εξάμηνο του 2009 και ελληνικών παραπόνων για υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από κατοικημένα νησιά).
Από Αμερικανό παράγοντα με διαχρονική αντίληψη των πραγμάτων σημειώνεται πως με την τακτική αυτή η Αγκυρα προσπαθεί να εξωθήσει την Αθήνα σε υπό ΝΑΤΟϊκό μανδύα διάλογο και συνεννόηση, γιατί γνωρίζει πως εκεί θα βρει «ανταπόκριση» λόγω της χρησιμότητάς της στους Αμερικανο-ΝΑΤΟϊκούς.
Ας σημειωθεί ότι προ μηνών αμερικανικοί κύκλοι διέψευδαν κατηγορηματικά πως η Ουάσιγκτον προέβη σε διαβήματα προς την Αγκυρα για να σταματήσει τις υπερπτήσεις της πάνω από κατοικημένα ελληνικά νησιά και έσπευσαν να διαβεβαιώσουν τις τουρκικές αρχές (σ.σ. ο πρέσβης τους στην Αγκυρα Τζέφρι) ,πως ουδέποτε ο Φιλ Γκόρντον, υφ. Εξωτερικών για ευρωπαϊκά, είχε προβεί σε σχετικές δηλώσεις (σ.σ. ένα άλλο δείγμα της «αγωνίας» τους να μην «παρεξηγηθούν» από τους Τούρκους).
Του Δ.Π. ΔΗΜΑ - dpdimas@hotmail.com
ΠΗΓΗ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
